Cep telefonundaki yüksek vergi ve taksit hududu alım yapmak isteyen yurttaşların farklı yollara başvurmasına sebep oldu. Bilhassa iPhone’un son modelinin 45 bin TL’ye yakın bir sayıdan satılması bunu daha da tetikledi. Hali hazırda kimi modelde yüzde 100’ü aşan vergi oranı ve taksit hududu, yolcuların beraberinde getirilen telefon sayısında rekora yol açarken pasaport kaydı için Kuzey Kıbrıs ve Gürcistan üzere ülkelerde adeta iPhone turizmi oluştu.
128 GB’lık iPhone 14 Pro Max, yüzde 96’si vergi olmak üzere 43 bin 999 TL’lik bir fiyat ile Türkiye’de satışa sunuldu. Yaptığımız hesaplamaya nazaran, birebir aygıt ABD’den alındığında bin 99 dolara (20 bin 426 TL) denk geliyor.
Kullanıcının yurt dışından getirdiği aygıtı kendi pasaportuna kaydetmesi ile bu fiyata 2 bin 732 TL harç ve 117 TL Özel İrtibat Vergisi ekleniyor ve fiyat 23 bin 275 TL’ye çıkıyor. Yani tüketici tıpkı telefonu yurt dışından alarak 20 bin TL’den fazla kar elde edebiliyor.
Dünya gazetesinden Yener Karadeniz’in haberine nazaran, 2019’da getirilen IMEI kaydı düzenlemesine dikkat çekiliyor. Kelam konusu düzenlemeyle diğerinin pasaportuna telefon kaydetme devri sona ermişti. Fakat kullanıcılar bu düzenlemeyi de kolaylaştırılmış vize prosedürü uygulanan Yunan Adaları ve kimlik kartı ile girilebilen Gürcistan ve Kuzey Kıbrıs üzere ülkelere günübirlik seyahatler ile aşmaya başladı.
Bu formda fiyata yalnızca seyahat fiyatı eklenmiş oldu. Bir öbür yol ise klonlama. Artık online satış sitelerinin yanı sıra cadde mağazalarında bile pasaport kaydı olmayan yurtdışı telefonlara rastlamak mümkün. Tekrar Türkiye fiyatının epey aşağısında satılan aygıtlar 6 ayda bir 300 TL civarı bir fiyat ile kullanılabiliyor.
Öte yandan klonlanmış (IMEI numarası değiştirilmiş ya da kopyalanmış) telefon sayısı da tarihi tepeyi gördü. Kesim temsilcilerinden aldığımız bilgiye nazaran 10 milyona yakın resmi satışa rağmen bu yılın tamamında en güzel ihtimalle klonlanmış telefon sayısı 3,9 milyonu, yolcu beraberinin ise 500 bini aşması bekleniyor.
Yeni yılda artması beklenen pasaport kayıt fiyatın bu sayısı daha da üst çekmesinden kaygı ediliyor.